Kto z nas nie siedziaÅ‚ kiedyÅ› na lekko przetartej kanapie dziadków i trzymajÄ…c w rÄ™ku kubeczek babcinego kakao, nie sÅ‚uchaÅ‚ starych rodzinnych opowieÅ›ci? Albo siedzÄ…c z rodzinÄ… przy stole, nie sÅ‚uchaÅ‚, „jak to dawniej byÅ‚o”? Najstarsze pokolenia, które dobrze pamiÄ™tajÄ… czasy wojny, czÄ™sto chcÄ… przekazać wnukom czy prawnukom swojÄ… wiedzÄ™, doÅ›wiadczenia czy choćby zwykÅ‚e wspomnienia. MÅ‚odzi nie zawsze jednak chcÄ… sÅ‚uchać „nudnej paplaniny”. A szkoda.
O tym, jak ważna jest pamięć o historii, zÄ…bkowiczanie mogli siÄ™ przekonać w piÄ…tek 7 czerwca 2013r. Wówczas w sali widowiskowej ZÄ…bkowickiego OÅ›rodka Kultury wyemitowany zostaÅ‚ film „Ale życie toczy siÄ™ dalej” w reżyserii Karin Kaper i Dirka Szusziesa, z którymi można byÅ‚o porozmawiać po projekcji. Film jest dokumentem opowiadajÄ…cym o dwóch rodzinach – polskiej i niemieckiej, które poÅ‚Ä…czyÅ‚ podobny los i… ten sam dom.
Tereny wsi Platerówka, podobnie jak całego Dolnego Śląska, zamieszkiwane były przed wojną przez rodziny niemieckie. Po wojnie, kiedy ziemie te przejęte zostały przez państwo polskie, Niemców wysiedlono, a na ich miejsce zaczęto sprowadzać Polaków.
Dwie główne bohaterki filmu z rodziny niemieckiej urodziły się i wychowały wraz z rodzeństwem w wiejskim domu w Platerówce. Wiedli tam spokojne, dostatnie, beztroskie życie. Nie interesowali się wielką polityką, nigdy nie popierali Hitlera. Po prostu byli szczęśliwi. Wraz z nadejściem wojny stopniowo zaczęli tracić wszystko, począwszy od członków rodziny, a skończywszy na gromadzonym przez wiele lat w pocie czoła majątku. Najmłodszy z braci zginął na froncie w 1941 roku. W końcu w 1945 roku stracili również i dom, a ich gospodarstwo oddane zostało innej rodzinie. Polskiej rodzinie.
Polacy i Niemcy mieszkali razem przez rok, później dawni gospodarze zmuszeni zostali do opuszczenia wsi. Jak układały się ich wzajemne relacje? Trudno powiedzieć, ponieważ temu akurat zagadnieniu nie poświęcono w filmie zbyt dużo miejsca, aczkolwiek pomiędzy wierszami w wypowiedziach bohaterek można odczytać, że był to trudny czas.
Siostry zdecydowały się odwiedzić Platerówkę dopiero ponad 30 lat później. Nie wiedziały, jak będą przyjęte i czy w ogóle zostaną wpuszczone do dawnego domu. Polska rodzina przyjęła je ciepło i tak zaczęła się trwająca do tej pory polsko-niemiecka przyjaźń. Pani Edwarda ¯ukowska, Polka zamieszkująca we wspomnianym już domu, to starsza kobieta, doskonale pamiętająca czasy wojny, która okrutnie ją doświadczyła. Jej rodzina została zesłana na Syberię, gdzie każdego dnia musiała walczyć o przetrwanie.
Film „Ale życie toczy siÄ™ dalej” to przeplatajÄ…ca siÄ™ historia obu rodzin, która uÅ›wiadamia widzom, jak bezwzglÄ™dnie i okrutnie postÄ™powano z ludźmi w czasie wojny, jak wielka polityka może zniszczyć i zdeptać życie prostych, niewinnych osób, które mimo że w niczym nie zawiniÅ‚y, muszÄ… ponosić konsekwencje ambicji przywódców politycznych.
Obie rodziny polską i niemiecką łączy doświadczenie wypędzenia, strachu, głodu, bólu. Warto o tym opowiadać, by podobne okrucieństwo nie powtórzyło się nigdy więcej.
tekst: Jagoda Pazdioara, 2a
foto: Paulina Sojka, 2f