30 lat temu, w zimną sobotnią noc bezprawnie wprowadzony został dekretem Rady Państwa stan wojenny. Szare grudniowe dni zmieniły się w jeszcze bardziej szare, a długie sklepowe kolejki w jeszcze dłuższe. Asfaltowymi ulicami miast co rusz przejeżdżały czołgi, pancerne samochody pełne uzbrojonych żołnierzy lub oddziałów ZOMO. Internowano około 10 tysięcy osób. Wprowadzono godzinę milicyjną. Martwa cisza echem odbijała się w wyłączonych telefonach, a kiedy nareszcie odzyskały głos, rozmowy były kontrolowane. Korespondencja podlegała cenzurze, uczniowie i studenci musieli przerwać naukę. Krwawo kończyły się pacyfikacje strajkujących kopalni.
Ale my, aktualni licealiÅ›ci, nie pamiÄ™tamy tamtych czasów. Nie byÅ‚o nas wówczas na Å›wiecie. Na szczęście sÄ… wÅ›ród nas poeci, piosenkarze, pisarze, reżyserzy, aktorzy, którzy starajÄ… siÄ™, abyÅ›my i my mieli okazjÄ™ poznać prawdziwÄ… historiÄ™ naszej ojczyzny. ZÄ…bkowiczanie mogli przypomnieć sobie lub poczuć atmosferÄ™ stanu wojennego dziÄ™ki programowi „Za czym kolejka ta stoi?”, zrealizowanemu przy współpracy z ZÄ…bkowickim OÅ›rodkiem Kultury przez uczniów III Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…cego pod kierunkiem nauczycielek: Agnieszki Felki, Anety Klinke-Osadnik i Magdaleny Kotowicz. Program byÅ‚ oparty na pomyÅ›le spektaklu sprzed 5 lat. Kawiarnia ZOK przed poÅ‚udniem zgromadziÅ‚a licealistów, a wieczorem ich rodziców oraz uczestników Sesji Naukowo-Edukacyjnej, zorganizowanej z okazji obchodów 30. rocznicy stanu wojennego.
Motywem przewodnim byÅ‚a symboliczna dla lat osiemdziesiÄ…tych kolejka sklepowa. Wspomniano także - peÅ‚ne nadziei - dni Sierpnia 80 oraz tragiczne wydarzenia Grudnia 1970. Po sÅ‚owie wstÄ™pu Pauli Mazurkiewicz i MikoÅ‚aja Maciejewskiego swymi iÅ›cie anielskimi gÅ‚osami oczarowaÅ‚y publiczność Kasia Rogowska i Marta Dominik, którym na gitarach akompaniowali: Ania Rogowska, Asia Smagacz i Tomek Mielczarski. Po „Psalmie stojÄ…cych kolejce” nadszedÅ‚ czas na recytacje. Teksty uznanych poetów – Ernesta Brylla, StanisÅ‚awa BaraÅ„czaka, Anny KamieÅ„skiej czy CzesÅ‚awa MiÅ‚osza oraz anonimowych twórców okolicznoÅ›ciowej poezji z okresu stanu wojennego wspaniale wyrecytowali bÄ…dź wyÅ›piewali: Marta Chit, Paula Mazurkiewicz, Ania Rogowska, Paulina Hanus, MikoÅ‚aj Maciejewski, Sylwek Pióro, PaweÅ‚ ZarÄ™ba oraz Pani Aneta Klinke-Osadnik. AtmosferÄ™ tworzyÅ‚a także prezentacja multimedialna z przejmujÄ…cymi zdjÄ™ciami, filmami, sÅ‚owami Jana PawÅ‚a II, opracowana przez Kacpra ObraÅ‚a. Klimat tamtych czasów oddawaÅ‚a scenografia przygotowana przez EwelinÄ™ KoÅ‚odziejczyk – tytuÅ‚owy napis oraz zarysy postaci osób tworzÄ…cych kolejkÄ™. Nie można też zapomnieć o Nikoli Chmiel, Uli £abaz, Paulinie Nowak, Agnieszce RosiÅ„skiej, Basi Szmucer, Justynie WiÅ›niewskiej, Danusi Fuja, Marcinie Hudym, Wojtku Sulimie i Kacprze Smarżyku, którzy jako zgrany chór wspomagali wszystkich solistów.
Po wspaniałym przedstawieniu klasy przeszły pod pomnik na placu Jana Pawła II i zapaliły symboliczne znicze jako upamiętnienie ofiar stanu wojennego.
KtoÅ› kiedyÅ› powiedziaÅ‚: „Naród, który nie zna swej historii, skazany jest na jej powtórne przeżycie”. Dlatego siedzÄ…c w wygodnym fotelu przed telewizorem nie zapominajmy o naszej historii, z chÄ™ciÄ… przychodźmy na tego typu spektakle i miejmy nadziejÄ™, że takie wydarzenia jak stan wojenny już nigdy nie bÄ™dÄ… miaÅ‚y miejsca w Polsce.
tekst: Jagoda Pazdioara, Ib
foto: Asia Adamiak, Id; Daria Glinka, Id; Kasia Sałata, IId; Michał Wilk, IIc